IP مخفف “Internet Protocol” است که مجموعه قوانین حاکم بر قالب داده های ارسال شده از طریق اینترنت یا شبکه محلی است.در اصل آدرسهای IP شناسهای هستند که اجازه میدهند اطلاعات بین دستگاههای موجود در شبکه ارسال شود؛ IP ها حاوی اطلاعات مکان هستند و دستگاهها را برای برقراری ارتباط قابل دسترسی میسازند، آدرس های IP راهی برای تمایز بین رایانه ها، روترها و وب سایت های مختلف ارائه می دهند و بخش مهمی از نحوه کار اینترنت به حساب می آیند.
تاریخچه نسخه های IP
آیپی رایجترین عنصر در اینترنت است. پروتکل لایهای شبکهای که امروزه استفاده میشود، IPv۴ (آیپی نسخهٔ ۴) میباشد. IPv4 در RFC-۷۹۱ (در ۱۹۸۱ میلادی) توصیف شدهاست.IPv6 جانشین IPv۴ است. برجستهترین اصلاح در نسخهٔ ۶، در سامانهٔ نشانیدهی (addressing system) آن است. IPv۴ از نشانی ۳۲ بیتی (حدود ۴ میلیارد یا ۱۰۹ × ۴٫۳ نشانی) استفاده میکند؛ ولی IPv۶ از نشانی ۱۲۸ بیتی (۱۰۳۸ × ۳٫۴ نشانی!) استفاده خواهد کرد. پذیرش IPv6 چندان گسترده نبودهاست، اما از سال ۲۰۰۸ تمام سیستمهای دولت آمریکا پشتیبان آن بودهاند.نسخههای آیپی صفر تا ۳ نیز با توجه به نسخه فوق، بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۷۹ طراحی شدند. نسخه ۵ توسط IST استفاده میشود که یک پروتکل آزمایشی است. نسخههای ۶ تا ۹ نیز برای طراحی جایگزینی در نظر هستند مانند SIPP, TP/SX, PIP و TUBA، که در بین آنها فقط IPv6 هنوز قابلیت استفاده دارد.
رنج IP چیست ؟
آدرس IP رشتهای از اعداد است که با نقطه جدا میشوند. آدرسهای IP به صورت مجموعهای از چهار عدد بیان میشوند. یک مثال برای آی پی، ۱۹۲.۱۵۸.۱.۳۸ است. اما آیا این اعداد بدون محدودیت هستند؟ پاسخ منفی است. شاید اصطلاح رنج آی پی را شنیده باشید.هر عدد در این ۴ مجموعه میتواند از ۰ تا ۲۵۵ متغیر باشد. بنابراین، محدوده آدرس دهی کامل IP از ۰.۰.۰.۰ به ۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵ میرسد.
آدرسهای IP تصادفی نیستند؛ بلکه توسط IANA (مرجع واگذاری اعداد در اینترنت) تولید و اختصاص داده میشوند.
آدرسهای IP چگونه کار میکنند؟
پروتکل اینترنت مانند سایر زبانها با برقراری ارتباط با استفاده از دستورالعملهای تعیین شده برای انتقال اطلاعات عمل میکند. همه دستگاهها با استفاده از این پروتکل، اطلاعات را با سایر دستگاههای متصل پیدا، ارسال و مبادله میکنند. به کمک این زبان مشترک، هر رایانهای در هر مکانی میتواند با یکدیگر صحبت کند.
انواع IP
آدرس های خصوصی :
هر دستگاهی که به شبکه اینترنتی متصل میشود دارای یک آدرس IP اختصاصی است. این مورد شامل رایانه ها، تلفنهای هوشمند و رایانه تبلت ها است. اما سایر دستگاههای مجهز به بلوتوث مانند اسپیکر، چاپگر یا تلویزیون هوشمند را هم شامل میشود. با افزایش روزافزون اینترنت اشیاء، احتمالاً تعداد آدرسهای IP اختصاصی در خانهها در حال افزایش است. روتر به یک روش برای شناسایی این IP ها به طور جداگانه نیاز دارد. بنابراین، روتر آدرسهای IP اختصاصی را ایجاد میکند که شناسههای منحصر به فرد برای هر دستگاهی هستند که آنها را در شبکه متمایز میکند.
آدرس های عمومی:
این نوع IP، آدرس اصلی مرتبط با کل شبکه است. در حالی که هر دستگاه متصل، آدرس IP مختص به خود را دارد، در آدرس IP اصلی شبکه نیز گنجانده شده است. آدرس IP عمومی توسط ISP در اختیار روتر قرار میگیرد. به طور معمول، ISP ها دارای مجموعه بزرگی از آدرسهای IP هستند که بین مشتریان خود توزیع میکنند. آدرس IP عمومی آدرسی است که همه دستگاههای خارج از شبکه اینترنتی از آن برای تشخیص شبکه استفاده میکنند.
آدرس های پویا:
آدرسهای IP پویا به طور خودکار و منظم تغییر میکنند. ISP ها تعداد زیادی آدرس IP خریداری کرده و به طور خودکار به مشتریان خود اختصاص میدهند. به صورت دورهای،IP ها را مجدداً اختصاص میدهند و آدرسهای IP قدیمی را در استخر قرار میدهند تا برای سایر مشتریان استفاده شود. دلیل این روش، صرفه جویی در هزینههای ISP است. حرکت منظم آدرسهای IP به این معنی است که برای بازسازی آدرس IP مشتری، ISP ها نباید اقدامات خاصی را انجام دهند. این گزینه مزایای امنیتی نیز دارد؛ زیرا تغییر آدرس IP باعث میشود که مجرمان نتوانند رابط شبکه شما را هک کنند.
آدرس های ثابت:
آی پی ثابت، آدرسی است که بهجای سرور DHCP، بهشکل دستی برای یک دستگاه پیکربندی میشود و برعکس آدرسهای پویا، تغییر نمیکنند؛ بههمین خاطر نیز به آن آی پی ثابت میگوییم.روترها، گوشیهای هوشمند، تبلتها، کامپیوترهای دسکتاپ، لپتاپها و هر دستگاه دیگری که از آدرس آی پی استفاده میکند، میتواند بهگونهای تنظیم شود که یک آدرس آی پی ثابت داشته باشد. آی پیهای ثابت میتوانند از طریق یک روتر یا بهشکل دستی و از سوی خود کاربر در یک دستگاه تنظیم شوند. گاهی نیز برای داشتن یک ای پی ثابت می توانیم از سرور مجازی استفاده کنیم مثلا در ترید نیاز به خرید vps برای ترید می باشد.بهطور مثال، اگر آدرس آی پی شما در خانه ثابت باشد، هر زمان که به شبکه خانگیتان وصل میشوید، یک آدرس آی پی ثابتی را دریافت میکند و این آدرس هیچگاه تغییر نمیکند. با این حال، زمانی که به یک کافیشاپ میروید، ممکن است با آی پی متفاوتی مواجه شوید.آدرسهای آی پی ثابت امنیت شبکه و کنترل اتصالات را افزایش میدهند؛ چرا که داشتن چنین آی پی، امکان دسترسی کاربران به اتصالات ثابت، قابل اطمینان و در موقعیت جغرافیایی یکسان را فراهم میکند.
چرا به آی پی ثابت نیاز داریم؟
این آدرسها تغییر نمیکنند، ثابت هستند و میتوانند پیدا کردن یک نفر یا تماس با یک نفر را آسان کنند. بهطور مشابه نیز، اگر میخواهید یک سایت را در خانه خود راهاندازی کنید، یک سرور را در شبکه خود راهاندازی کنید، از چاپگرهای شبکه یا از یک برنامه Remote Access استفاده میکنید، آدرس آی پی ثابت مزایای زیادی در اختیار شما قرار میدهد؛ بهعنوان مثال، اگر یک آدرس آی پی ثابت برای یک کامپیوتر در یک شبکه خانگی تنظیم شده باشد، میتوان یک روتر را راهاندازی کرد تا درخواستها و ورودیهای خاص را مستقیماً به این رایانه ارسال کند. زمانی که یک سایت را در خانه خود و روی یک سرور میزبانی میکنید، اگر از آدرس آی پی ثابت استفاده نکنید، مشکلاتی برای شما به وجود میآید.چرا که با هر آدرس آی پی جدیدی که رایانه دریافت میکند، شما باید تنظیمات روتر را برای ارسال درخواستها به آن آدرس جدید، تغییر دهید. در این شرایط، هیچکسی نمیتواند به سایت شما دسترسی پیدا کند چراکه روتر نمیداند کدام دستگاه در شبکه، همان دستگاهی است که میزبانی سرور را برعهده دارد.
Static یا Dynamic؛ کدام بهتر است؟
اگر یک شرکتِ ارائهدهنده اینترنت از آدرسهای آی پی ثابت برای مشتریان خود استفاده کند، تعداد آدرسهایی که میتواند به مشتریان جدیدش ارائه دهد، محدود خواهد بود. آدرسهای پویا راهی برای استفاده مجدد از آی پی در مواقعی که استفاده نمیشود را فراهم میکند و دسترسی به اینترنت از این طریق برای دستگاههای بیشتری امکانپذیر خواهد بود.آدرسهای آی پی ثابت از آن طرف، زمان Downtime یا همان قطعی محدودتری دارند؛ در شبکههایی که آدرسهای پویا یک آدرس آی پی جدید دریافت میکنند، هر کاربر باید منتظر بماند تا بتواند به یک آدرس جدید متصل شود. اگر سرور میزبان یک سایت، یک سرویس اشتراکگذاری فایل یا یک بازی ویدیویی آنلاین باشد، چنین روشی برای راهاندازی سیستمِ اتصال چندان منطقی نخواهد بود؛ چراکه معمولاً به اتصال فعال و دائم اینترنت نیازمند است.
مزایا استفاده از آی پی ثابت
۱- میزبانی وب موثرتر
استفاده از هاستینگ وب با آی پی ثابت معمولا راحتتر است و این موضوع بر سرعت وب سایت هم تاثیر خواهد گذاشت.
۲- برقراری ارتباط صوتی راحت از راه دور
برای کسانی که تماسهای خارجی مداوم دارند و یکی از مشکلاتشان کیفیت و دشوار بودن ارتباط برقرار کردن است، این مورد میتواند بسیار حائز اهمیت باشد.
3-پیدا شدن راحتتر وب سایت برای کاربران
یکی از کارهایی که برای وجود آدرس وب سایت شما در اینترنت، شرکتهای هاستینگ انجام میدهند، استفاده از DNS است. DNS ابزاری است که دامنهی شما را به یک آی پی تبدیل میکند تا مخاطبان با سرچ دامنه، آدرس شما را پیدا کنند. حالا فرض کنید که این آدرس به صورت مداوم تغییر نکند و ثابت باشد. در این صورت قطعا این فرایند، سادهتر خواهد شد
معایب استفاده از آی پی ثابت
نقطه ضعف اصلی آدرس آی پی ثابت نسبت به آدرسهای پویا، این است که دستگاهها باید بهصورت دستی تنظیم و پیکربندی شوند. مثالهایی که در بالا در رابطه با یک وبسرور خانگی و برنامههای Remote Access ارائه شد، از شما میخواهد که دستگاه را با یک آدرس آی پی تنظیم و روتر را برای ارتباط با آن آدرس خاص، به درستی پیکربندی کنید.این فرآیند در مقایسه با آی پی پویا و نحوه پیکربندی آنها توسط DHCP، چالشهای بیشتری را بههمراه دارد. اگر به دستگاهی، یک آدرس آی پی، مثلاً ۱۹۲.۱۶۸.۱.۱۱۰ اختصاص داده شود و به شبکه دیگری بروید که آدرسهای آن ۱۹۲.۱۶۸.۱.۱۹ باشد، نمیتوانید به آن شبکه وصل شوید. از آن طرف، با استفاده از DHCP و آی پی پویا، هر بار که به شبکه جدیدی وصل میشوید، تنظیمات اتصال شما مجدداً پیکربندی میشود.